Không ít gia đình bỏ quên việc vệ sinh gioăng tủ mát, dẫn đến tình trạng nấm mốc, hở khí lạnh và tủ kém lạnh rõ rệt. Trong môi trường nóng ẩm như Việt Nam, vệ sinh định kỳ là điều cần thiết để đảm bảo an toàn thực phẩm và giảm hao phí điện. Vậy làm sao để vệ sinh gioăng tủ mát hiệu quả mà không cần đến dịch vụ chuyên nghiệp? Cùng Kanawa giải đáp trong bài viết sau.
1. Lý do cần vệ sinh gioăng cao su tủ mát thường xuyên
1.1. Đảm bảo ATVS thực phẩm
Gioăng cao su bẩn không chỉ là nơi bám bụi mà còn là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn, nấm mốc và mùi hôi phát triển. Những vi sinh vật này có thể lan sang thực phẩm khi đóng mở tủ mát, làm giảm chất lượng bảo quản và tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm.

Việc vệ sinh gioăng định kỳ sẽ loại bỏ những yếu tố gây hại tiềm ẩn này. Từ đó, giúp bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình và giữ thực phẩm luôn tươi ngon, sạch sẽ.
1.2. Bảo toàn nhiệt độ hiệu quả
Gioăng cao su sạch và đàn hồi tốt sẽ giúp cánh tủ đóng kín hoàn toàn, giữ nhiệt độ ổn định bên trong khoang mát. Ngược lại, khi bề mặt gioăng bị bám bẩn hoặc mất độ bám dính, khe hở sẽ xuất hiện và khiến khí lạnh rò rỉ ra ngoài. Hậu quả là tủ phải hoạt động liên tục để bù nhiệt, gây tiêu tốn điện năng và giảm hiệu suất làm lạnh.
1.3. Kéo dài tuổi thọ phụ kiện
Giữ gioăng cao su sạch sẽ không chỉ giúp cải thiện hiệu năng hoạt động của tủ mà còn kéo dài tuổi thọ của chính nó. Khi bụi bẩn không còn là nguyên nhân gây mất vệ sinh, gioăng giữ được độ đàn hồi và khả năng bám khít lâu dài.

Điều này đồng nghĩa với việc bạn không phải tốn chi phí thay mới sớm, đồng thời giảm gánh nặng lên động cơ và máy nén. Bảo trì gioăng thường xuyên cũng giúp phát hiện sớm các dấu hiệu hư hỏng như rạn nứt hay giòn cứng để kịp thời xử lý, tránh những hư hại nghiêm trọng hơn.
2. Hướng dẫn 5 cách vệ sinh gioăng tủ mát đơn giản, hiệu quả
2.1. Sử dụng kem đánh răng
Kem đánh răng chứa các thành phần tẩy nhẹ và kháng khuẩn như baking soda hoặc fluoride, giúp đánh bay mảng bám cứng đầu trên bề mặt cao su. Phương pháp này rất thích hợp cho các khe nhỏ và các vết ố do thức ăn hoặc bụi bẩn tích tụ lâu ngày.

Cách thực hiện
- Chuẩn bị: Kem đánh răng (loại trắng thông thường), bàn chải lông mềm (tận dụng bàn chải cũ), khăn mềm, nước sạch.
- Thoa đều kem đánh răng lên bề mặt gioăng cao su, đặc biệt là các khu vực có vết bẩn rõ rệt.
- Đợi khoảng 2 – 3 phút để các hoạt chất phát huy tác dụng, sau đó dùng bàn chải nhẹ nhàng chà theo đường rãnh.
- Dùng khăn ẩm lau sạch kem và vết bẩn, sau đó lau khô bằng khăn khô để tránh ẩm mốc quay lại.
2.2. Sử dụng muối ăn
Từ lâu, muối đã được biết đến là gia vị có khả năng diệt khuẩn tự nhiên rất tốt. Khi kết hợp với giấm hoặc baking soda, nó tạo nên hỗn hợp tẩy rửa cực kỳ hiệu quả, giúp đánh bay nấm mốc và mùi hôi bám lâu ngày trên gioăng cao su.

Cách thực hiện
- Chuẩn bị: Muối tinh, một ít baking soda, giấm trắng và một chiếc khăn mềm hoặc bông gòn.
- Trộn muối và baking soda theo tỷ lệ 1:1, thêm vài thìa giấm vào để tạo hỗn hợp sệt. Có thể cho thêm một chút rượu trắng để tăng khả năng khử mùi.
- Dùng khăn sạch hoặc quấn khăn quanh một chiếc đũa để dễ dàng luồn vào các khe hẹp của gioăng. Nhúng vào hỗn hợp và chà sát nhẹ nhàng lên toàn bộ bề mặt.
- Lau lại bằng khăn ướt sạch rồi dùng khăn khô thấm kỹ để loại bỏ độ ẩm còn sót lại.
2.3. Sử dụng rượu/cồn
Rượu trắng hoặc cồn y tế là những dung môi lý tưởng để loại bỏ các vết bẩn cứng đầu và tiêu diệt vi khuẩn trên bề mặt gioăng cao su. Ưu điểm khi sử dụng rượu/cồn là khả năng bay hơi nhanh, không để lại độ ẩm, diệt sạch gần như hoàn toàn vi khuẩn.

Các bước thực hiện
- Chuẩn bị: Rượu trắng nồng độ 35 – 40 độ trở lên hoặc cồn y tế 70 độ, một miếng gạc y tế hoặc vải mềm sạch, cùng một chiếc thẻ nhựa cứng (như thẻ ATM cũ).
- Đổ một lượng vừa đủ rượu/cồn vào bát sạch. Ngâm miếng gạc trong khoảng 1 phút để gạc thấm đều dung dịch.
- Quấn gạc quanh thẻ cứng, từ từ luồn thẻ vào các rãnh sâu của gioăng cao su, đặc biệt là những nơi tích tụ bụi bẩn khó thấy.
- Di chuyển nhẹ tay để gạc tiếp xúc đều bề mặt và loại bỏ chất bẩn. Không cần rửa lại với nước vì rượu/cồn sẽ bay hơi nhanh chóng, để lại bề mặt khô ráo và sạch sẽ.
2.4. Sử dụng hỗn hợp giấm + nước
Giấm là chất làm sạch tự nhiên với tính axit nhẹ, có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, loại bỏ mùi hôi và làm mềm các vết bẩn bám trên bề mặt cao su tốt. Khi pha loãng với nước, hỗn hợp này trở thành một dung dịch vệ sinh an toàn, không ăn mòn hay oxy hóa bề mặt gioăng.

Các bước thực hiện
- Chuẩn bị: Giấm trắng hoặc giấm táo, nước lọc, vài giọt nước rửa bát dịu nhẹ, khăn mềm hoặc bàn chải lông mềm.
- Pha hỗn hợp theo tỷ lệ 1:5 (1 phần giấm + 5 phần nước) và nhỏ thêm 2 – 3 giọt nước rửa bát để tăng khả năng làm sạch.
- Nhúng bàn chải vào dung dịch, chà nhẹ lên các rãnh gioăng cao su. Thao tác này giúp làm mềm các vết bẩn cũ và khử mùi hiệu quả.
- Sau khi cọ xong, dùng khăn sạch lau lại, rồi dùng khăn khô để đảm bảo gioăng không bị ẩm ướt gây mốc.
2.5. Sử dụng hỗn hợp coca + rượu
Nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng sự kết hợp giữa coca có ga và rượu trắng lại tạo nên một dung dịch vệ sinh cực kỳ hiệu quả. Lượng axit phosphoric nhẹ trong coca giúp làm bong mảng bám. Trong khi rượu hỗ trợ diệt khuẩn và bốc hơi nhanh, không gây đọng nước, đặc biệt phù hợp với các khe hẹp trong gioăng tủ mát.

Các bước thực hiện
- Chuẩn bị: Coca loại nguyên chất có ga, rượu trắng, một miếng gạc hoặc khăn mềm và một thẻ nhựa cứng.
- Trộn coca và rượu theo tỷ lệ 1:1 vào một bát sạch. Ngâm miếng gạc khoảng 30 giây để thấm đều hỗn hợp.
- Quấn gạc quanh mép thẻ nhựa, sau đó từ từ luồn vào từng ngóc ngách của gioăng cao su.
- Di chuyển thẻ qua lại nhẹ nhàng để làm sạch. Sau khi vệ sinh xong, có thể dùng khăn khô lau lại để giữ cho gioăng luôn sạch, khô thoáng và đàn hồi tốt.
>>> Khám phá cách vệ sinh tủ mát toàn phần nhanh, hiệu quả, tiết kiệm
3. Sau bao lâu thì cần thay gioăng cao su tủ mát?
Theo thời gian, sự lão hóa của vật liệu cao su là điều không thể tránh khỏi. Thông thường, sau 3 – 5 năm sử dụng, gioăng có thể bắt đầu giảm hiệu quả làm kín nếu không được vệ sinh và bảo dưỡng đúng cách.
Tuy nhiên, tuổi thọ thực tế của gioăng còn phụ thuộc vào tần suất sử dụng, môi trường đặt tủ, và cách người dùng đóng/mở cửa. Đặc biệt, những chiếc tủ được dùng liên tục trong môi trường như: Quán cà phê, siêu thị mini hay bếp công nghiệp, thì tuổi thọ gioăng có thể rút ngắn chỉ còn 2 – 3 năm.

Vậy đâu là thời điểm cần thay gioăng? Không có một con số cố định nào, mà quan trọng hơn là những dấu hiệu cho thấy gioăng đã xuống cấp như:
- Gioăng không còn đàn hồi: Khi ấn nhẹ vào mép gioăng, nếu thấy cao su không phồng trở lại hoặc có cảm giác cứng giòn, đó là dấu hiệu lão hóa.
- Tủ không đóng kín hoàn toàn: Cửa tủ bị hở nhẹ hoặc phải dùng lực để ép sát.
- Đọng sương ở viền cửa: Gioăng không còn làm kín tốt sẽ khiến không khí ẩm lọt vào và đọng thành sương.
*Lưu ý: Nên kiểm tra gioăng định kỳ mỗi 6 tháng, vệ sinh sạch sẽ, và thay mới ngay khi phát hiện các dấu hiệu hư hỏng nêu trên để duy trì hiệu quả.
Việc vệ sinh gioăng tủ mát định kỳ không chỉ giúp ngăn ngừa vi khuẩn, nấm mốc mà còn tiết kiệm điện năng đáng kể. Hãy chủ động kiểm tra thường xuyên để luôn giữ cho chiếc tủ của bạn hoạt động trong điều kiện tốt nhất. Hy vọng với những mẹo đơn giản mà Kanawa chia sẻ, bạn đã có thêm bí quyết để kiểm tra, bảo dưỡng tủ mát hiệu quả hơn mỗi ngày!