Tủ mát là thiết bị quan trọng trong các cửa hàng thực phẩm, nhà hàng hay siêu thị… Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ cấu tạo tủ mát để sử dụng đúng cách và bền lâu. Việc nắm vững cấu tạo và nguyên lý vận hành không chỉ giúp bạn tối ưu hiệu quả làm lạnh mà còn kéo dài tuổi thọ cho tủ. Vậy tủ mát gồm những bộ phận nào và hoạt động ra sao? Cùng Kanawa.vn khám phá chi tiết ngay sau đây!
1. Tìm hiểu chung về cấu tạo tủ mát trưng bày và bảo quản
1.1. Khung tủ
Khung tủ được chế tạo từ inox cao cấp, gia công tỉ mỉ để đảm bảo độ chắc chắn và bền bỉ. Bề mặt tủ được phủ lớp sơn tĩnh điện giúp hạn chế trầy xước, chống oxy hóa và tăng tuổi thọ cho sản phẩm. Ngoài ra, các đường viền được làm bằng inox 304 góp phần tạo nên vẻ sáng bóng và gia tăng tính thẩm mỹ cho tủ mát.

1.2. Cửa tủ
Cửa tủ mát thường được làm từ kính cường lực trong suốt, giúp người dùng dễ dàng quan sát thực phẩm bên trong mà không cần mở tủ. Một số mẫu tủ hiện đại được trang bị kính Low-e có khả năng phản xạ nhiệt và ngăn chặn tia UV, giúp giảm thất thoát nhiệt và tiết kiệm điện năng. Đặc biệt, công nghệ sấy kính nhiệt giúp hạn chế tình trạng đọng sương, đảm bảo mặt kính luôn trong suốt.

1.3. Khay đựng
Các khay đựng bên trong tủ thường được làm từ inox 304 hoặc hợp kim bọc nhựa cao cấp, chống gỉ sét và không gây ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm. Người dùng có thể linh hoạt điều chỉnh độ cao hoặc tháo rời khay để vệ sinh và sắp xếp thực phẩm một cách thuận tiện.
1.4. Block nén
Block nén (máy nén) là bộ phận quan trọng giúp duy trì khả năng làm lạnh ổn định. Có hai loại block phổ biến là máy nén 1 pittông và 2 pittông. Bộ phận này giúp đảm bảo hiệu suất làm việc cao, vận hành êm ái, hạn chế tiếng ồn và tiêu hao điện năng ít hơn so với các công nghệ cũ.

1.5. Môi chất lạnh
Môi chất lạnh là yếu tố quyết định đến hiệu quả làm lạnh của tủ mát. Trong số các loại gas lạnh, R290a được đánh giá cao nhờ khả năng làm lạnh nhanh, duy trì nhiệt độ ổn định và đặc biệt thân thiện với môi trường. Loại gas này giúp giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, an toàn cho sức khỏe người dùng và tiết kiệm điện năng tối ưu.

1.6. Dàn nóng
Dàn nóng có chức năng tản nhiệt từ môi chất lạnh ra môi trường bên ngoài. Được làm từ đồng hoặc nhôm có độ dẫn nhiệt cao, dàn nóng giúp đảm bảo hiệu suất làm lạnh tốt, hoạt động ổn định ngay cả khi sử dụng trong thời gian dài.

1.7. Dàn lạnh
Dàn lạnh (dàn bay hơi) giúp hấp thụ nhiệt từ thực phẩm và chuyển vào môi chất lạnh, giữ cho nhiệt độ bên trong tủ luôn ổn định. Dàn lạnh lõi đồng với thiết kế xoắn ốc giúp tối ưu tốc độ làm lạnh, bảo quản thực phẩm tốt hơn mà không gây hiện tượng đóng tuyết.

1.8. Quạt đối lưu
Quạt đối lưu giúp phân phối luồng khí lạnh đều khắp không gian tủ, đảm bảo thực phẩm được bảo quản ở nhiệt độ đồng nhất. Nhờ hệ thống quạt này, tủ mát tránh được tình trạng một số khu vực quá lạnh hoặc quá nóng, đồng thời hạn chế tình trạng đóng tuyết bên trong.

1.9. Van tiết lưu
Van tiết lưu có nhiệm vụ kiểm soát áp suất và lưu lượng môi chất lạnh, giúp chuyển đổi trạng thái từ lỏng sang khí trước khi vào dàn lạnh. Bộ phận này đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu khả năng làm lạnh, giúp tiết kiệm điện năng và duy trì nhiệt độ ổn định.

1.10. Đèn LED
Hệ thống đèn LED bên trong tủ mát không chỉ giúp chiếu sáng không gian trưng bày mà còn tạo hiệu ứng nổi bật, giúp thực phẩm trông hấp dẫn hơn. Đèn LED có tuổi thọ cao, tiêu thụ điện năng thấp, đồng thời có thể điều chỉnh độ sáng tùy theo nhu cầu sử dụng của người dùng.

1.11. Bảng điều khiển
Bảng điều khiển giúp người dùng dễ dàng thiết lập và kiểm soát nhiệt độ bên trong tủ. Tùy theo từng dòng tủ, bảng điều khiển có thể là núm vặn cơ học hoặc màn hình cảm ứng điện tử, cho phép tùy chỉnh nhiệt độ nhanh chóng và chính xác.

1.12. Lỗ thoát nước
Lỗ thoát nước giúp ngăn ngừa tình trạng đọng nước bên trong tủ, hạn chế mùi hôi và giữ cho không gian bên trong luôn khô ráo. Thiết kế này giúp thực phẩm được bảo quản tốt hơn và giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn.

1.13. Hệ thống tản nhiệt
Hệ thống tản nhiệt giúp duy trì mức nhiệt ổn định bên trong tủ, tránh tình trạng quá tải nhiệt có thể gây chập cháy. Các khe tản nhiệt được thiết kế thông minh, giúp tối ưu khả năng làm mát và nâng cao tuổi thọ của tủ.

1.14. Bánh xe
Để thuận tiện cho việc di chuyển và sắp xếp tủ mát trong không gian trưng bày, các dòng tủ mát hiện nay đều được trang bị bánh xe chịu lực. Nhờ thiết kế linh hoạt này, người dùng có thể dễ dàng điều chỉnh vị trí tủ mà không mất quá nhiều công sức.
2. Tủ mát có nguyên lý hoạt động như thế nào?
Tủ mát hoạt động dựa trên một chu trình làm lạnh khép kín, giúp duy trì nhiệt độ ổn định để bảo quản thực phẩm và hàng hóa một cách hiệu quả. Quá trình này diễn ra theo bốn giai đoạn chính:

- Giai đoạn nén khí: Block nén đóng vai trò là “trái tim” của hệ thống làm lạnh, chịu trách nhiệm nén khí gas lạnh từ trạng thái hơi với áp suất thấp thành khí có áp suất cao và nhiệt độ cao. Khi áp suất tăng, nhiệt độ của môi chất lạnh cũng tăng theo, giúp chuẩn bị sẵn sàng cho quá trình trao đổi nhiệt ở dàn nóng.
- Giai đoạn ngưng tụ: Sau khi rời khỏi máy nén, môi chất lạnh ở thể khí với áp suất cao sẽ được đẩy vào dàn nóng. Tại đây, nhiệt lượng từ khí gas sẽ được giải phóng ra môi trường bên ngoài, làm cho môi chất lạnh dần nguội đi và ngưng tụ thành chất lỏng có áp suất cao.
- Giai đoạn tiết lưu: Môi chất lỏng sau khi được làm mát sẽ đi qua van tiết lưu – bộ phận có nhiệm vụ điều chỉnh áp suất. Khi môi chất đi qua đây, áp suất giảm mạnh, kéo theo nhiệt độ của môi chất cũng hạ xuống mức rất thấp. Lúc này, môi chất lạnh đã sẵn sàng để tiến vào dàn lạnh nhằm thực hiện nhiệm vụ quan trọng nhất: hấp thụ nhiệt từ không gian bên trong tủ.
- Giai đoạn bay hơi: Môi chất lạnh áp suất thấp và nhiệt độ thấp sẽ di chuyển vào dàn lạnh. Tại đây, môi chất hấp thụ nhiệt từ bên trong tủ, khiến nhiệt độ không khí trong tủ giảm xuống, tạo ra môi trường mát mẻ lý tưởng để bảo quản thực phẩm. Khi hấp thụ nhiệt, môi chất lạnh chuyển từ thể lỏng sang thể khí, sau đó tiếp tục quay trở lại máy nén để lặp lại chu trình làm lạnh. Quá trình này diễn ra liên tục, giúp duy trì nhiệt độ ổn định bên trong tủ mát.
3. TIP sử dụng tủ mát hiệu quả, tiết kiệm nhiên liệu
Để sử dụng tủ mát hiệu quả, bền bỉ và tiết kiệm nhiên liệu, bạn có thể tham khảo một số TIPS hữu hiệu sau:

- Đảm bảo nguồn điện ổn định: Kết nối tủ với nguồn điện đúng công suất, tránh chập chờn gây ảnh hưởng đến hiệu suất làm lạnh.
- Sắp xếp thực phẩm hợp lý: Không chất quá nhiều thực phẩm cùng lúc, để luồng khí lạnh lưu thông tốt hơn, giúp tủ vận hành ổn định và tiết kiệm điện.
- Vệ sinh định kỳ: Dùng khăn mềm lau chùi bề mặt trong và ngoài tủ, giữ vệ sinh sạch sẽ để hạn chế vi khuẩn, nấm mốc phát triển.
- Bảo trì thường xuyên: Kiểm tra các bộ phận quan trọng như gioăng cửa, dàn lạnh để kịp thời phát hiện và khắc phục sự cố, kéo dài tuổi thọ tủ.
- Đặt tủ ở vị trí thông thoáng: Để cách tường ít nhất 10 – 20 cm, tránh nơi ẩm thấp hoặc quá nóng, giúp hệ thống tản nhiệt hoạt động hiệu quả hơn.
- Chờ tủ ổn định trước khi sử dụng: Khi mới mua về hoặc di chuyển tủ, nên để tủ chạy không tải từ 1 – 2 giờ trước khi cho thực phẩm vào bảo quản.
- Điều chỉnh nhiệt độ phù hợp: Cân đối nhiệt độ theo lượng thực phẩm trong tủ để tránh lãng phí điện năng và đảm bảo thực phẩm luôn tươi ngon.
Như vậy, hiểu rõ về cấu tạo tủ mát không chỉ giúp bạn sử dụng tủ hiệu quả hơn mà còn đảm bảo thực phẩm luôn được bảo quản trong điều kiện tốt nhất. Để tủ hoạt động bền bỉ, đừng quên bảo dưỡng định kỳ và tuân thủ các nguyên tắc sử dụng đúng chuẩn nhé!